آشنایی با شبکه های سازمانها و شرکتها و نکاتی در زمینه بهینه سازی آن – بخش دوم

قبل از ادامه صحبت در زمینه شبکه و نکات مربوط به آن در سازمان ها و شرکت ها لازم است به مثالی که در قسمت قبل مطرح نمودیم بازگشته و برای مشخص تر شدن بهتر مفاهیم مورد نظر به آن سوالات پاسخ دهیم.

در پست قبل مثال ما این بود که تصور کنید تعدادی کامپیوتر در اختیار دارید و در شرکتی هستید که حدود 10 تا 15 نفر تعداد کارکنان آن هستند و البته هنوز در مورد مهم ترین بخش یعنی سرویس های مورد نظر صحبت نکرده ایم، سوالات مطرح شده اولیه ما نیز به این شرح بود که با نظر به آن ها به تک به تکشان پاسخ خواهیم داد:

– وسعت شبکه احتمالی موجود در این شرکت را در جه حدی می توانیم تصور کنیم و نامگذاری این شرکت از نظر وسعت شبکه در چه طبقه بندی خواهد بود؟

– آیا در آینده ای نزدیک این تعداد کاربران و یا تجهیزات موجود در این شبکه افزایش خواهد داشت؟

– آیا با پیشرفت تکنولوژی، ما نیز قصد ارتقا شبکه خود را خواهیم داشت؟

– اگر جواب سوال بالا مثبت است، هر چند وقت قصد داریم هزینه ای جدید برای خرید و یا ارتقا در تجهیزات خود داشته باشیم؟

و حالا بررسی موارد مطرح شده و پاسخ به سوالات، در شبکه های نسل جدید تعداد کارکنانی که مطرح شده بعنوان تعداد بسیار کم در نظر گرفته می شوند و یه همین ترتیب شبکه ای هم که برای آن ها در نظر گرفته شود بعنوان شبکه بسیار محدود و کوچک شناخته می شود، در چنین شبکه هایی معمولا استفاده افراد در حد به اشتراک گذاری برخی منابع مانند ارتباط اینترنت و هم چنین برخی منابع محدود مانند چاپگر و یا سیستم های ذخیره سازی بسیار ابتدایی می باشد و به ندرت در چنین موقعیت هایی از سیستم های سرور و کلاینت استفاده می گردد و اگر هم استفاده شود حجم بسیار قابل توجهی از توانایی سیستم های سخت افزاری و نرم افزاری بدون استفاده خواهد بود. در زمینه ارتقا تجهیزات و یا افزایش تعداد کاربران در چنین شبکه ای نیز باید در نظر داشته باشیم که معمولا با نگاه به شرکت های کوچک اطراف کاملا مشاهده خواهید کرد که این امر بصورت مستقیم به روند رشد آن شرکت بستگی داشته و در صورتی که آن شرکت قصد افزایش تعداد کارکنان خود را داشته باشد و یا لینک اضافی بخواهد در نظر بگیرد در مورد سخت افزار و نرم افزارهای مورد استفاده تصمیم گیری می کند و به شکلی می توان گفت آینده نگری خاصی در نظر گرفته نمی شود. چراکه به نظر لازم نیامده و بنا بر نیاز تصمیم گیری انجام خواهد شد.

اما آیا بوجود آوردن یک شبکه کاملا قابل اطمینان و شبکه ای که بتواند تمام نیازهای ارتباطی و بستر مناسب مربوط به آن را در یک شرکت برآورده سازد در هر اندازه و ابعادی نیازمند یک برنامه ریزی اصولی و با منطق نمی باشد؟

جواب این سوال دقیقا به میزان علاقه شما به کارتان و اینکه چقدر خواهان موفق بودن پروژه تان هستید ارتباط مستقیم دارد.

اینکه بگوییم راه اندازی یک شبکه کوچک که نیاز به طراحی و برنامه ریزی ندارد، جواب درستی نبوده و نشانه عدم وجود تفکر حرفه ای می باشد.

حال کمی هم در مورد سرویس های مورد نظر در چنین شبکه کوچکی صحبت کنیم، منظور ما از سرویس های قابل ارائه بر روی شبکه شامل تمامی امکاناتی می باشدکه در زمینه ارتباط افراد با یک دیکر در آن شبکه و هم چنین ارتباط آنها با فضای بیرون از آن شبکه است. این ارتباطات از به اشتراک گذاری فایل ها و نتایج کارها بصورت درون سازمانی می باشد تا ارتباط صوتی و تصویری داخلی و هم چنین ارتباط با شعب دیگر در صورت وجود، و هم چنین کارکنانی که بصورت از راه دور کار می کنند. هر یک از این موارد نیز نکات مربوط به خود را دارد که بسیار مهم و اساسی هستند و شناخت آن ها می تواند بطور کلی تصمیم در مورد انتخاب و یا عدم انتخاب یک سخت افزار و یا نرم افزار را در پی داشته باشد.

برای آشنایی بیشتر با این سرویس ها لازم است ابتدا نگاهی کلی به ساختار زیر بنایی در چنین شبکه ای داشته باشیم. بطور طبیعی در این شرکت نیازمند استفاده از تجهیزاتی هستیم که معمولا در شرکت های کوچک و معمولی مورد استفاده هستند، این تجهیزات شامل، کامپیوترها، لپ تاپ ها، چاپگرها و تجهیزاتی از این قبیل می باشد. جهت برقرار ارتباط این تجهیزات با یکدیگر نیز تجهیزاتی مانند هاب، سوئیچ و احتمال زیاد یک مودم جهت ارتباط با اینترنت برای کل شرکت و … مورد استفاده قرار میگیرد که در ادامه در مورد هرکدام بیشتر توضیح خواهیم داد.

حال اگر فرض کنیم که ارتباط همه افراد و تجهیزات آنها از طریق شبکه سیمی باشد، مسائل مربوط به آن مطرح می شود و اگر فرض کنیم ارتباطات بصورت بی سیم است، کمی مسائل مربوط به آن ساده تر به نظر می رسد و اگر فرض بر ترکیبی از ارتباط سیمی و بی سیم در کنار هم باشد مسئله صورت دیگر خواهد داشت، در کنار این عوامل اگر تصمیم داشته باشیم که به کارکنان امکان ارتباط با تجهیزات شخصی مانند تلفن های هوشمند و یا تبلت های آن ها تنها به شبکه اینترنتی که در شرکت موجود است نیز داده شود در این صورت نکات دیگری باید رعایت شود، اگر فرض را کمی پیچیده تر کنیم و بخواهیم افراد در کنار ارتباط با اینترنت بر روی تلفن های هوشمند خود امکان دسترسی به شبکه داخلی شرکت را نیز داشته باشند موضوع متفاوتی خواهیم داشت و در استراتژی تصمیم گیری و قوانین ارتباطی بر روی تجهیزات موارد دیگری را باید در نظر بگیریم.

اگر شرکتی باشیم که مراجعه کنندگانی دارد و برای ارائه خدمات و همچنین القای حس بهتر به آن ها بخواهیم در هنگام ورود آن ها به شرکت بصورت میهمان در آن زمان ارتباط اینترنت نیز در اختیار آن ها قرار دهیم آن هم با یک یا دو مرحله بسیار ساده بر روی گوشی تلفن هوشمند شخص مراجعه کننده و البته توسط خود همان شخص، باز هم مواردی که باید به آن ها توجه کنیم بیشتر خواهد بود.

با توجه به این موارد نوع ارتباط و هم چنین استراتژی های ارائه سرویس در یک شبکه حتی یک شبکه کوچک مانند این، در نوع سخت افزارهای ارتباطی و کارتهایی که بر روی کامپیوترها و یا سرورهای موجود احتمالی نصب خواهد شد نیز تاثیر خواهد داشت.

از همه مهم تر تمامی این موارد لازم است که به خوبی قابل کنترل و مدیریت باشند، چراکه تنها راه اندازی آن ها مد نظر نیست، نوع استفاده از سرویس ها نیز برای ما بسیار تعیین کننده است، بعنوان مثال ممکن است بخواهیم 2 نفر از کارکنان بخش مالی ارتباط با اینترنت را تنها در ساعات خاصی از روز داشته باشند و یا پهنای باند مصرفی آن ها به میزان خاصی در نظر گرفته شود، یا اینکه افراد حاضر در بخش دیگر سازمان به برخی از فایل های ذخیره شده دسترسی نداشته باشند، یا اینکه از بیرون از شرکت تنها افراد خاصی به شبکه شرکت دسترسی داشته باشند.

اگر فایل مهمی بر روی سرور ذخیره سازی شرکت بود و دچار مشکل گردید امکانات تهیه نسخه پشتیبان که از قبل به آن توجه کرده ایم به کمک ما بیاید، اگر مدیریت شرکت خواستند که گزارش کاملی از مصرف اینترنت شرکت توسط افراد در اختیار داشته باشند این امکان وجود داشته باشد و هم چنین دسترسی تمامی افراد به منابع و فایل های سازمان قابل کنترل و مدیریت و هم چنین گزارش گیری باشد، بعنوان مثال اگر شخصی از شرکت خارج شد و دیگر از اعضای شرکت نبود بتوانیم تمامی دسترسی های وی را کنترل کنیم. فایل های بسیار مهم و استراتژیک شرکت تنها برای جند نفر از افراد و مدیران مرتبط قابل دسترس باشد و امکان کپی کردن خیلی از اطلاعات وجود نداشته باشد و …

اگر بخواهیم به همه این موارد اشاره کنیم لیست بسیار بلندی از این نکات وجود داردکه البته هر چقدر این لیست در ابتدای تصمیم گیری ما کامل تر باشد، نحوه انتخاب و راه اندازی تجهیزات مختلف نیز دقیق تر و بهتر خواهد بود.

یکی از موارد دیگری که باید بدون توجه به اینکه شبکه یک شرکت کوچک است یا بزرگ به آن توجه کنیم، بحث امنیت بر روی آن شبکه است، تمامی موارد ذکر شده در بالا با اینکه برخی امنیتی به نظر می آمدند اما تنها نکات و استراتژی های کنترلی و مدیریتی حاکم بر شبکه بودند که الزاما لازم نبود که توسط فایروال انجام گیرد، منظور ما از امنیت در اینجا، وجود یک بستر امن ارتباطی در داخل شبکه و هم چنین ارتباط داخل به خارج و هم چنین خارج به داخل شبکه می باشد که باید بسیار به آن ها توجه کنیم، بسیاری از بد افزارهای مخرب و آسیب رسان ممکن است از درون شبکه به کل شبکه انتشار پیدا کنند و خود افراد نیز اطلاعی از آن نداشته باشند، لذا امن نمودن بستر داخلی بسیار مهم است که البته زیاد به آن توجه نمی شود، اینکه چه تجهیزاتی مانند کارتهای حافظه و یا تجهیزات ذخیره سازی مانند فلش و … قابل اتصال به کامپیوترها باشد نکته بسیار مهمی است.

تا به اینجا تنها راجع به مواردی که باید به آن ها توجه شود در کنار ارائه برخی مثال ها بصورت مختصر پرداختیم و هنوز وارد بحث اصلی که همان ساختار شبکه و تجهیزات مورد استفاده در آن و هم چنین سرویس ها به تفضیل نشده ایم که در قسمت های بعدی در مورد آن ها صحبت خواهیم کرد.