این ویدیو مراحل فوق را در خصوص ویپ به تصویر کشیده است.
حال که اصول کلی عملکرد سیستم ویپ را متوجه شدیم به توضیح برخی اصطلاحات در شبکه ویپ می پردازیم:
1- تلفن ویپ: تلفن ویپ یا تلفن IP که به آن IP Phone هم گفته می شود یکی از اجزاء اصلی سیستم ویپ محسوب می شود که جایگزین تلفن های آنالوگ قدیمی می شود. کار اصلی تلفن ویپ آنچنان که پیشتر نیز اشاره شد تبدیل صدای آنالوگ به صفر و یک و ارسال آن بر روی بستر شبکه است. پس این تلفن های ویپ برخلاف تلفن های آنالوگ که به یک زوج سیم مسی متصل می شدند به کابل شبکه وصل می شوند و از طریق آن کابل شبکه به سوییچ شبکه متصل می گردند.
تولید کنندگان زیادی در دنیا به تولید تلفن ویپ پرداخته اند که برخی از برندهای معروف در ادامه معرفی می گردند:
1.1. سیسکو: شرکت سیسکو در حال حاضر رتبه اول را در تولید و فروش تلفن های ویپ به خود اختصاص داده و یکی از برترین برندهای تولید کننده گوشی های تلفن ویپ در دنیا می باشد. تلفن های سری 7911، 7912، 7940، 7960 از قدیم در سازمانهای بزرگی در ایران استفاده می شود و مدلهای جدیدتری توسط سیسکو هر روزه به بازار وارد می شود.
1.2. یلینک: شرکت Yealink توانسته رتبه دوم فروش جهانی را به خود اختصاص دهد. شرکت یلینک با مورد توجه قرار دادن نیازهای مشتریان اقدام به تولید تلفن هایی نموده است که بسیار کاربر پسند بوده و در عین حال که امکانات بسیاری را در گوشی های تلفن ویپ خود قرار می دهد، قیمت گوشی های ویپ را بسیار پایین آورده است. البته قیمت پایین گوشی به تنهایی نمی تواند مقبولیت جهانی را به همراه آورد و رمز موفقیت یلینک علاوه بر قیمت مناسب، کیفیت مناسب نبز می باشد. برای مثال قیمت گوشی های ویپ تولیدکنندگان بسیاری از چین بسیار پایینتر از قیمت های یلینک در بازار است اما این برندها که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود هرگز به مقبولیت و فروشی که یلینک در بازار جهانی به آن دست یافته است نرسیده اند. بسیار نادر بوده که یک کمپانی چینی بتواند در اروپا مقام اول فروش را به خود اختصاص دهد زیرا مردم اروپا معمولا برندهای اروپایی را به برندهای چینی ترجیح می دهند و قیمت پایین محصولات چینی برای آنها مهم نیست بلکه اولویت اول کیفیت محصول می باشد. این خود به این معناست که کیفیت گوشی های یلینک در کنار قیمت نسبتا پایین این گوشی ها همان رویای انسان ها را برای خرید بهترین کیفیت با کمترین قیمت را جامه عمل پوشانده است.
1.3. پلی کام: تلفن های ویپ پلی کام (Polycom) یکی از باکیفیت ترین تلفن های ویپ در جهان محسوب می شود که رتبه سوم فروش جهانی را به خود اختصاص داده است. شرکت آمریکایی Polycom با تولید تلفن های ویپ باکیفیت و قدمت بالای تولید تلفن IP در جهان، سالیان زیادی تنها برند تولید کننده تلفن ویپ در دنیا بود که برای شرکت های مطرحی مثل سیسکو و Avaya و مایکروسافت تلفن ویپ تولید می کرد. در حال حاضر تلفن های پلیکام از نظر قیمتی در حد قیمت سیسکو و تقریبا دو برابر قیمت تلفن های ویپ یلینک است. از نظر کیفیت ساخت بردهای پلی کام کم نظیرند و مثلا برای اتصال LCD به برد اصلی از فلت های باکیفیت و کانکتورهای مخصوص فلت استفاده شده است که این موارد باعث بالاتر رفتن قیمت تمام شده گوشی های پلی کام شده است.
1.4. اسنوم: تلفن های ویپ شرکت آلمانی Snom دسته ای دیگر از محصولات باکیفیت موجود در بازار جهانی هستند که تا چند سال پیش از کیفیت منحصر به فردی برخوردار بود و در سالهای گذشته برای رقابت قیمتی با محصولات چینی، برخی از تلفن های خود را باکیفیت پایینتری در چین تولید نمودند که تا حدودی برند اسنوم را در دید کاربران متزلزل نمود. اگرچه شرکت اسنوم ضمن عذرخواهی از این موضوع مشکل را در عدم تعهد طرف چینی اعلان نموده و سعی در جلوگیری از بروز مجدد مشکل نمود.
1.5. گرند استریم: تلفن های ویپ گرند استریم که در اصل یک شرکت چینی محسوب می شود اما با ثبت دفتر مرکزی در آمریکا خود را محصولی آمریکایی معرفی می نماید از کیفیت قابل قبولی برخوردار است. شرکت گرند استریم علاوه بر تولید تلفن های ویپ تجهیزات دیگری چون گیتوی های ویپ، سانترال های ویپ، دوربین های ویپ و حتی ویدیو کنفرانس را نیز تولید می نماید. یکی از ویژگی های گرند استریم تغییر سریع مدل های تجهیزات و ارایه محصولات با مدل های جدید می باشد؛ این تغییر سریع مدل ها به فروشندگان این محصول آسیب های فراوانی وارد می نماید زیرا ارایه مدل جدید و توقف تولید مدل های پیشین در ذهن مشتری نهایی اینچنین القا می کند که مدلهای پیشین مناسب نمی باشد و درصدد خرید مدل های جدید می باشد، حال آنکه شرکت های فروشنده مدلهایی که به تازگی خریده اند و در انبار موجود دارند را می بایست به سختی به فروش رسانند!
1.6. فنویل: شرکت فنویل (Fanvil) یکی دیگر از تولیدکنندگان تلفن های ویپ می باشد که با ارایه محصولات با قیمت پایین تر درصدد کسب سهم بازار در میان مشتریان حوزه ویپ می باشد. متاسفانه بخاطر دقت کم در بخش کنترل کیفیت این شرکت تاکنون به شهرت مناسبی دست نیافته است اما اخیرا با ارایه محصولات جدیدی با صفحه نمایش رنگی و قیمت پایین تلاش نموده که از طریق ارایه تمایز در صفحه نمایش و در عین حال قیمت پایین جایگاه خود را بهبود بخشد. شرکت فنویل علاوه بر تلفن های ویپ، تجهیزات اینترکام (درب باز کن) ویپ نیز تولید نموده است. همچنین اخیرا چند مدل گوشی صفحه رنگی ویپ برای بازار هتل ها تولید نموده است.
1.7. اتکام: شرکت ATCOM یکی دیگر از تولیدکنندگان تلفن ویپ می باشد که در بازار ایران برند شناخته شده ای می باشد. شهرت محصولات اتکام در بازار بخاطر ارزان بودن گوشی های ویپ این شرکت می باشد اگرچه کیفیت مناسبی ارایه ننموده است. عمر مفید گوشی تلفن های ویپ اتکام را می توان درحدود شش ماه درنظر گرفت و پس از این مدت باید در انتظار خرابی محصولات این شرکت بود! در اروپا، آمریکا، استرالیا و بطور کل در کشورهای توسعه یافته حرفی از این برند نیست و مشتریان در اینگونه کشورها نامی از این برند نشنیده اند با این وجود در کشور ما متاسفانه برخی از مشتریان بخاطر قیمت پایین این محصول اقدام به خرید آن می نمایند.
برندهای دیگری نیز در حال حاضر در بازار وجود دارند که معرفی تمامی برندهای دیگر که نقش تعیین کننده ای در اذهان مشتریان ایرانی و حتی در جهان ندارند از حوصله این مقاله خارج است.
البته ناگفته نماند برندهای معتبر دیگری هم به تولید تلفن های ویپ می پردازند اما از آنجا که این برندها معمولا تلفنهایشان را برای استفاده از مرکز تلفن خودشان تولید می نمایند از معرفی کامل آنها خودداری شده است. برای مثال شرکت Avaya یکی از شرکت های به نام ارایه دهنده راهکارهای ویپ می باشد اما شیوه ارایه محصولات و خدمات این کمپانی لایسنس بیس بوده و معمولا گوشی های تلفن ویپ این شرکت فقط با مرکز تماس Avaya کار می کنند. یا مثالی دیگر شرکت مایتل می باشد که با وجودی که در جاهای بسیار بزرگی در ایران مثل مراکز نظامی و دولتی از محصولات این برند استفاده شده اما بخاطر هزینه های بسیار بالا مقبولیتی بین عموم کاربران کسب ننموده است. شرکت های دیگری چون NEC، پاناسونیک، آسترا (که اخیرا سهام این شرکت توسط مایتل خریداری شده است) و زیمنس از این دسته شرکت های تلفنی بزرگ سنتی بوده اند که در حوزه ویپ نیز فعال شده اند اما با استقبال عمومی مواجه نگشته اند.
ناگفته نماند که تلفن های ویپ می توانند بصورت سیمی، بیسیم، تلفن کنفرانس، تلفن تصویری و تلفن نرم افزاری ارایه گردند.
2- گیتوی ها ویپ: یکی دیگر از اجزاء اصلی سیستم های ویپ، گیتوی های ویپ می باشند که کار گیتوی های ویپ تبدیل سیگنال های آنالوگ به سیگنال های ویپ می باشد. برای مثال وقتی تماسی از یک خط تلفن شهری که از مخابرات به سمت منزل یا شرکت ما می آید و سیگنال های زنگ و صدا بصورت آنالوگ ارسال شده است بخواهد وارد سیستم تلفنی ویپ ما شود باید از طریق گیتوی های ویپ که به این خطوط شهری متصل شده اند ابتدا صدای آنالوگ به صدای ویپ ترجمه شود و سپس این صدای ویپ که بصورت صفر و یک می باشد از طریق تلفن ویپ ما به صورت مفهوم شنیده شود. اطلاعات بیشتر درخصوص گیتوی های ویپ را در لینک زیر می توانید بیابید:
در کنار گیتوی های ویپ کارت های استریسکی نیز نقشی مشابه نقش گیتوی های ویپ ارایه می نماید که در مقاله ذیل به تفاوت گیتوی های ویپ و کارت های تلفنی پرداخته شده است.
در بسیاری از راهکارهای ویپ گیتوی های ویپ به تنهایی مورد استفاده قرار می گیرند و معجزه می کنند! برای مثال برای انتقال خط از یک شهر به دفتر کارخانه در شهری دیگر می توان از گیتوی های ویپ استفاده نمود.
برخی از تولیدکنندگان مطرح گیتوی های ویپ در ادامه معرفی می شوند:
2.1. کویینتم: گیتوی های کویینتم سالیانی دراز جزء بهترین گیتوی های موجود در بازار محسوب می شدند که با نام تجاری Tenor در بازار یکه تازی می کردند. در سال های اخیر در حین تحریم های آمریکا علیه ایران امکان تهیه این محصول در بازار ایران دشوار گردید و پس از آن شرکت کویینتم سهام خود را به شرکت نت فروخت و چندی بعد شرکت نت این سهام را به شرکت Sunus آمریکا فروخت و از آن به بعد محصولات این کمپانی در بازار ایران ارایه نشده است.
2.2. نیوراک: شرکت نیوراک با ارایه گیتوی های ویپ از 2 پورت تا 96 پورت در سالهای اخیر توانسته است بیشترین سهم بازار را در ایران به خود اختصاص دهد. عملکرد شرکت نیوراک در بازار ایران مشابه عملکرد یلینک در بازار ایران بوده و کیفیتی قابل قبول را با قیمتی مناسب در بازار ارایه نموده است. اگرچه گیتوی هایی بسیار ارزان تر از نیوراک در بازار ایران موجود است اما بخاطر کیفیت بالاتر محصولات این برند (نسبت به برندهایی شبیه دینستار که گیتوی هایی به مراتب ارزان تر ارایه می نمایند) مخاطبین بیشتری را به خود اختصاص داده است.
2.3. سنگما: در سال گذشته شرکت سنگما که نام خود را به عنوان یکی از تولیدکنندگان کارت های تلفنی استریسکی مطرح نموده بود با مشاهده اینکه اکثر کاربران در پروژه های خود بجای کارت های تلفنی که می بایست آنها را داخل کیس کامپیوتر نصب نمود به سمت استفاده از گیتوی های ویپ روی آوردند، اقدام به تولید گیتوی های ویپ نموده است که با استقبال کاربران مواجه شده است. اگرچه قیمتهای گیتوی های سنگما بیش از دو برابر قیمت گیتوی های نیوراک است و از سویی دیگر تجربه کاربران نشان داده است که در برخی مراکز مخابراتی که نویز بر روی خطوط می باشد گیتوی های سنگما عملکرد بهتری در خصوص از بین بردن نویز داشته و کاربران اقدام به خرید این گیتویها می نمایند.
البته تنوع مدل ها در سنگما به گستردگی برند نیوراک نمی باشد و در حال حاضر مدل های گیتوی های ویپ سنگما محدود به مدل های 4 پورت و 8 پورت برای اتصال به خط شهری می باشد و برای اتصال به گوشی تلفن های آنالوگ مدل های 4 پورت FXS با 2 پورت FXO و 8 پورت FXS با 2 پورت FXO و مدل های 50 پورت FXS با 2 پورت FXO می باشد.
2.4. گرنداستریم: گیتوی های ویپ گرند استریم نیز گیتوی های باکیفیت قابل قبول می باشند و کم و بیش در بازار ایران موجود می باشد.
2.5. سیسکو: گیتوی های ویپ شرکت سیسکو در بازار ایران بیشتر بصورت ماژول های FXO یا FXS و ماژول های E1 یا PRI که بر روی روترهای سیسکو نصب می شوند ارایه می گردد. مثلا با نصب یک ماژول E1 و یک ماژول 4FXO بر روی یک روتر 2811 می توان یک گیتوی ترکیبی با یک E1 و 4خط FXO تولید نمود.
برندهای دیگری مانند DLink، پلنت، دینستار، Soundwin نیز در بازار ایران وجود دارد که در خصوص کیفیت آنها در این مقاله مطلبی ارایه نمی گردد.
3- سانترال های ویپ: سانترال های ویپ نقش مدیریت تجهیزات ویپ و مدیریت تماس های ویپ را برعهده دارند. سانترال های ویپ عموما به دو دسته نرم افزاری و سخت افزاری تقسیم می شوند. از سانترال های نرم افزاری می توان به استریسک، فری سوییچ و محصول نرم افزاری سیسکو معروف به CUCM نام برد که نرم افزار سانترال ویپ بر روی یک کامپیوتر نصب می شود و آن کامپیوتر نقش سانترال را ایفا می نماید.
از سانترال های سخت افزاری می توان به Avaya IP office، Panasonic TDE100، NewRock OM50 و Aastra Link Pro160 اشاره کرد که یک سخت افزار معمولا هم نقش سانترال ویپ و هم نقش گیتوی ویپ را برعهده می گیرد.
در حال حاضر در کشورهای پیشرفته مثل آمریکا و استرالیا از سانترال های ویپ که در ابرشبکه هاست شده اند و به hosted PBX معروف هستند استفاده می شود. مقاله ذیل توضیحات تکمیلی در خصوص hosted PBX ارایه می نماید.